Czy zastanawiało Was kiedyś, czy drobna różnica między wyrazami w powyższym tytule ma znaczenie? Czy dodatkowa sylaba jest w przypadku tej pary jedynie fikuśnym dodatkiem, nie niosącym większego znaczenia, a oba terminy można używać wymiennie? Jeśli zwróciliście na to uwagę choć raz i przez chwilę, zapraszamy do lektury tekstu, który, mamy nadzieję, uporządkuje Waszą wiedzę w tym temacie 🙂
Według definicji…
Kosmetyki, według obowiązującej w Polsce definicji to produkty przeznaczone do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała: ze skórą, włosami, zębami czy paznokciami. Ich zadaniem jest utrzymanie wspomnianych części ciała w czystości, ich ochrona, poprawa zapachu, perfumowanie lub upiększanie. Co istotne, prócz nietoksyczności, nieszkodliwości działania, kosmetyki nie powinny zawierać w swoim składzie substancji aktywnych o działaniu leczniczym, takim, jakie zawierają leki.
Kosmetyk to za mało
Wraz z rozwojem kosmetologii na rynku zaczęły pojawiać się produkty, dla których podobne definicje przestały być wystarczające. Kremy, emulsje, maści do codziennego użytku, ale zawierające substancje aktywne w znaczących stężeniach, miały za zadanie nie tylko pielęgnować skórę, włosy czy paznokcie, ale również, choć nie były lekami na receptę, wykazywały działanie terapeutyczne. Mogły także wspomagać działanie medykamentów w przypadku leczenia chorób skórnych, gojenia się ran czy też dawały świetne rezultaty przeciwstarzeniowe.
Między kosmetykami a lekami
Potrzeba sklasyfikowania produktów, które znalazły się między kosmetykami a lekami, wyróżnienia ich, nadania odpowiedniej rangi doprowadziła w latach 70. minionego wieku do powstania terminu kosmeceutyk. Jego autorem jest profesor dermatologii Uniwersytetu w Pensylwanii, Albert M. Kligman.
Czym więc kosmeceutyki różnią się od kosmetyków?
Przede wszystkim kosmeceutyki zawierają takie składniki aktywne, które mogą wpływać na procesy fizjologiczne zachodzące w ludzkiej skórze. To właśnie ich zawartość (lub wysokie stężenie) może powodować efekt terapeutyczny, wynikający z działania mechanizmów wywoływanych przez określony składnik. W zależności od zawartych składników może to być działanie przeciwłupieżowe, łagodzące egzemę, trądzik, stymulują regenerację, zwiększające odporność skóry, redukujące przebarwienia, rozstępy, cellulit, ale i na przykład w różnym zakresie opóźniające procesy starzenia, jakie zachodzą w skórze.
W przypadku chorób dermatologicznych lub przypadłości objawiających się zmianami skórnymi kosmeceutyki mogą w znaczący sposób polepszyć stan skóry, złagodzić objawy chorobowe. Warto pamiętać jednocześnie, że preparaty te nie są lekami i nie można ich traktować jako lekarstwo, ale pomoc w terapii, stosowaną równolegle lub po zakończeniu leczenia ustalonego przez specjalistę, jako profilaktykę przeciw ewentualnym nawrotom objawów.
Do ich tworzenia wykorzystuje się najnowsze wynalazki z dziedziny biotechnologii i farmakologii. Ich skład jest często wynikiem odkryć naukowych, długotrwałych badań laboratoryjnych, a składniki aktywne to substancje, których komponenty oraz proces produkcji objęte są patentem. Również proces produkcji, którego warunki ze względu na specyfikę komponentów i docelowego działania są podobne do produkcji leków jest walorem. Dzięki temu stosowanie kosmeceutyków jest bezpieczne i niesie za sobą znacznie mniejsze ryzyko uczuleń.
Składnikami aktywnymi, które przydają preparatom właściwości terapeutycznych są np. witaminy, jak retinol i pochodne tokoferolu, lipidowe formy kwasu askorbinowego i pantenol, flawonoidy, pochodne kwasów alfa i gamma linolenowego oraz kwasu arachidonowego. Specyficzną grupę kosmeceutyków stanowią preparaty biotechnologiczne, jak niskocząsteczkowe peptydy (jak na przykład te występujące w Biopeptide Complex) czy oligosacharydy, które ingerują w procesy tkankowe.
Obecność wyjątkowych w działaniu i wysoko stężonych składników aktywnych sprawia, iż kosmeceutyki stają się pomostem pomiędzy codzienną pielęgnacją dostępną dla każdego a medycyną estetyczną. Np. preparaty z SYN AKE®, neuropeptydem naśladującym działanie toksyny znajdującej się w jadzie żmii (Temple Viper, znanej jako najsilniejszy peptyd rozkurczający) neutralizuje mikroskurcze włókien mięśniowych. Daje efekt ‚botox-like, jednak bez wizyt w gabinecie i iniekcji. Co równie ważne, kosmeceutyki mogą wspomóc lub podtrzymać efekty zabiegów gabinetowych. Wybierając kosmeceutyk o działaniu przyspieszającym gojenie, regenerującym, poprawiającym stan skóry po zabiegach, skóra szybciej ‘dojdzie do siebie’, a produkt ze składnikami dedykowanymi działaniu anti-aging pozwoli na dłużej cieszyć się efektami po wizycie w gabinecie dermatologii estetycznej.